Nie tylko słodycze. Oto najgorsze produkty dla zdrowia zębów 

Cukier? Tak, ale to nie wszystko! 

Cukry proste, zwłaszcza powszechnie dodawana do żywności sacharoza, to substancje, które silnie niekorzystnie wpływają na zdrowie zębów. Są substratem niezbędnym dla metabolizmu bakterii, które odpowiadają za proces demineralizacji szkliwa (czyli wypłukiwania jonów wapnia). Z tego powodu mają ogromny wpływ na rozwój próchnicy. Ważne, by wiedzieć, że węglowodany występują nie tylko w produktach słodkich. W procesie produkcji dodawane są do wielu innych, powszechnie nie łączonych z obecnością cukru takich, jak np.: przyprawy w proszku, ketchup, pieczywo, wędliny. 

Jednak nie tylko cukier niekorzystnie wpływa na wygląd i zdrowie zębów. Lista tego, co szkodzi zębom jest o wiele dłuższa. Warto świadomie dobierać składniki podczas planowania posiłków i wiedzieć, czego unikać, aby mieć zdrowe zęby, eliminując te o udowodnionym negatywnym wpływie.

Poznaj skuteczne sposoby na remineralizację szkliwa i zadbaj o mocne zęby! 

Cytrusy - szkodliwe kwasy

Owoce cytrusowe to prawdziwe bomby witaminowe, ale jednocześnie to produkty szkodliwe dla zębów. Należy pamiętać, że zawierają duże ilości kwasów, które odpowiadają za erozję szkliwa oraz jego demineralizację. Regularna ekspozycja na związki kwasowe sprawia, że, szkliwo mięknie i wykazuje większą podatność do występowania przebarwień. Mogą również występować objawy nadwrażliwości zębów. 

Nie oznacza to, że należy z tej grupy produktów rezygnować w codziennej diecie. Aby uchronić zęby przed szkodliwym działaniem kwasów, najlepiej bezpośrednio po spożyciu cytrusów przepłukać usta wodą niegazowaną. Znacznie zmniejszy to jednocześnie ryzyko powstawania przebarwień. Około 30 minut po zjedzeniu owoców cytrusowych warto umyć zęby, by nie narażać ich na negatywny wpływ pozostałości substancji kwasowych.

Warto wiedzieć, że ograniczeniu szkodliwego wpływu kwasów zawartych w cytrusach na zęby sprzyja picie soków z tych owoców przez słomkę.

Chrupiące przekąski - drobinki pod linią dziąseł i między zębami 

Produkty z grupy przekąsek, powszechnie znane jako negatywnie wpływające na utrzymanie prawidłowej masy ciała, nie pozostają bez bezpośredniego niekorzystnego oddziaływania na uzębienie. Liczy się w tym przypadku nie tylko skład podjadanych między głównymi posiłkami produktów, ale też ich struktura (konsystencja). 

Przekąski w formie chipsów czy chrupek (zwłaszcza słone lub pikantne w smaku) nie są kojarzone z zawartością węglowodanów. Składają się jednak w większości ze skrobi, która pod wpływem śliny i zawartych w niej enzymów, rozkładana jest na cukry proste. Kontakt szkliwa zębów z dużą ilością węglowodanów grozi rozwojem zmian próchniczych, gdyż substancje te stanowią doskonałą pożywkę dla rozwoju chorobotwórczych bakterii. 

Dodatkowo, chrupiące przekąski w trakcie jedzenia oblepiają zęby, a dodatkowo ulegają mechanicznemu rozdrobnieniu, a ich malutkie cząstki mają tendencję do zalegania w przestrzeniach między zębami oraz pod linią dziąsła. Powstają tam idealne warunki dla namnażania się drobnoustrojów.

Alkohol - zmniejszona produkcja śliny 

Regularne picie alkoholu ma bardzo niekorzystny wpływ na zdrowie jamy ustnej. Przede wszystkim, używka ta w istotny sposób obniża produkcję śliny. Pozbawia to środowisko jamy ustnej niezbędnej ochrony. Ślina to ważny czynnik ograniczający namnażanie się patogenów, zawiera substancje niezbędne do remineralizacji szkliwa oraz sprzyjające regeneracji błony śluzowej. Jej zmniejszona ilość w ustach zwiększa zatem ryzyko powstania ubytków, infekcji i stanów zapalnych. 

Stopień negatywnego wpływu alkoholu na jamę ustną zależy też od rodzaju nadużywanego alkoholu. Te wysokoprocentowe mogą sprzyjać powstawaniu podrażnień mechanicznych, co zwiększa ryzyko pojawienia się stanów zapalnych, nadżerek czy owrzodzeń. Co więcej, może przyczyniać się do wzrostu ryzyka zachorowania na raka jamy ustnej. Wybrane alkohole (np.: słodkie likiery, nalewki czy cydr) oddziałują na zęby niekorzystnie z uwagi na wysoką zawartość cukrów prostych, które niszczą zęby. 

Bez względu na rodzaj spożywanego alkoholu, obniżeniu ulega pH jamy ustnej. Używka ta niekorzystnie wpływa na szkliwo w wyniku działania zawartych w niej kwasów. 

Jak radzić sobie z bolesnymi urazami w jamie ustnej? 

Dietetyczne napoje gazowane - demineralizacja szkliwa 

Napoje gazowane, jak i izotoniczne, nie pozostają bez negatywnego wpływu na zdrowie zębów. Należy uświadomić sobie, iż zawierają one szereg substancji, które zwyczajnie szkodzą. Przede wszystkim, produkty nasycone dwutlenkiem węgla (dzięki któremu są gazowane) odpowiadają za erozję szkliwa i w efekcie - znaczne osłabienie zębów. Dodatkowo, zawierają zwykle duże ilości cukrów prostych. Często dosładzane są karmelem, który osadza się na powierzchni zębów. 

Produkty dietetyczne, choć bez dodatku cukru, wcale nie stanowią lepszej alternatywy. Przeciwnie, przez zawartość kwasu cytrynowego i fosforowego odpowiadają za podniesienie pH w jamie ustnej oraz uszkodzenia szkliwa. 

Napoje gazowane spożywane często i w dużych ilościach odpowiadają za powstawanie odbarwień zębów. Warto o tym pamiętać, pijąc także produkty z grupy "ice-tea" czy oranżady, które, nadużywane, powodują, że zęby żółkną lub stają się szare. Zawarte w tej grupie produktów sztuczne barwniki oraz substancje smakowe mogą niekiedy wywoływać reakcje alergiczne w jamie ustnej.

Należy też wiedzieć, że napoje gazowane wypijane mocno schłodzone (prosto z lodówki lub z dużą ilością lodu) prowadzą do powstawania mikroszczelin na powierzchni szkliwa, co tworzy idealne warunki dla rozwoju bakterii i jednocześnie powoduje bolesną nadwrażliwość zębów.

Białe pieczywo - zdradliwa skrobia 

Produkty postrzegane jako "niesłodkie" z pozoru wydają się w pełni bezpieczne dla zdrowia zębów, jednak przekonanie to jest dalekie od prawdy. Produkty, które w swoim składzie zawierają skrobię (czyli węglowodan roślinny) niekorzystnie wpływają na pH jamy ustnej. Odpowiada ona za pojawienie się odczynu kwaśnego oraz demineralizację szkliwa. 

Wyroby zawierające dodatkowo sacharozę (wraz ze skrobią) wykazują silniejsze działanie sprzyjające rozwojowi zmian na tle próchniczym niż wyroby bez dodatku skrobi. Należy pamiętać o tym, decydując się na częste jedzenie wyrobów piekarniczych (takich jak.: biały chleb, pieczywo tostowe, bułki, chałka) lub cukierniczych (tj.: słodkie bułki, ciasta, pączki, ciasteczka). 

Kawa i herbata – plamy i odwodnienie

Choć kawa i herbata to napoje, które wielu z nas spożywa codziennie, ich wpływ na zęby nie jest już tak pozytywny. Kawa, szczególnie ta mocna, jest jednym z głównych winowajców powstawania plam na zębach. Zawiera garbniki, które mogą osadzać się na szkliwie, prowadząc do przebarwień zębów. Herbata, zwłaszcza czarna, również zawiera substancje, które mogą barwić zęby. Dodatkowo, zarówno kawa, jak i herbata działają wysuszająco na organizm, w tym także na jamę ustną, co może prowadzić do suchości w ustach – stanu, który sprzyja rozwojowi bakterii i zwiększa ryzyko próchnicy. Aby zminimalizować negatywne skutki, warto pić te napoje z umiarem, a po ich spożyciu przepłukać usta wodą lub zastosować gumę do żucia, aby pobudzić produkcję śliny, która naturalnie chroni zęby.

 Suszone owoce – słodkie, ale lepkie

Suszone owoce, takie jak rodzynki, śliwki czy morele, to zdrowa przekąska pełna witamin i błonnika. Niemniej jednak, ich lepkie właściwości sprawiają, że mogą przyczepiać się do powierzchni zębów, utrudniając ich usunięcie. Pozostające resztki owoców w jamie ustnej stanowią doskonałą pożywkę dla bakterii, które mogą prowadzić do próchnicy. Co więcej, suszone owoce są również dość bogate w cukry, co jeszcze bardziej zwiększa ryzyko rozwoju próchnicy. Jeśli lubimy je spożywać, warto zadbać o dokładne oczyszczanie zębów po ich zjedzeniu lub wybrać owoce, które nie przyklejają się do zębów tak łatwo.