Pęknięty ząb – co robić?

Pęknięty ząb - co się z nim dzieje? 

Szkliwo to jedna z najtwardszych tkanek organizmu. Niestety fakt, iż pokrywa ono powierzchnię zębów, nie czyni ich niezniszczalnymi. Istnieją warunki i czynniki uszkadzające jego strukturę. Pęknięte szkliwo znacząco zmniejsza wytrzymałość zębów. 

Na początku dochodzi do powstania rys szkliwnych, które nie dają żadnych objawów. Mogą dotyczyć zarówno zębów przednich, jak i bocznych. Z czasem dochodzi do osłabienia zębów, przez co stają się bardziej podatne na uszkodzenia mechaniczne. Wzrasta zatem ryzyko pęknięcia zęba wzdłuż i w pionie.

Najczęstszą przyczyną pęknięcia zęba jest uraz mechaniczny (np. upadek, uderzenie) oraz choroba okluzyjna (czyli zaburzenie kontaktu zębów łuku górnego i dolnego). Na znaczące osłabienie szkliwa, a tym samym na istotne zmniejszenie wytrzymałości mechanicznej uzębienia, wpływają również zmiany próchnicze. 

Na kondycji zębów istotnie odbija się też dieta. Niektóre pokarmy mają destrukcyjny wpływ na zęby (np.: dieta obfitująca w węglowodany czy twarde pokarmy, np. orzechy).

Poznaj sposoby na remineralizację szkliwa

Pęknięty ząb po leczeniu kanałowym 

Ząb poddany leczeniu kanałowemu jest martwy. Staje się słabszy niż reszta zdrowego, żywego uzębienia. Z reguły, w efekcie zmian próchniczych i przeprowadzonej terapii zachowana zostaje część pierwotnego zęba (tylko jedna bądź dwie jego ścianki). Stomatolog musi usunąć zanieczyszczone tkanki miękkie oraz twarde, co powoduje, że ściany komory i korzenia zęba stają się cieńsze. Wpływa to znacząco na obniżenie jego wytrzymałości mechanicznej. 

Dodatkowo, ząb martwy (czyli pozbawiony miazgi) jest narażony na większy nacisk niż zdrowy i żywy, ponieważ nie ma receptorów czuciowych - brak mu podstawowego mechanizmu zabezpieczającego go przed zbyt dużym naciskiem. Zwiększa się zatem ryzyko pęknięcia zęba leczonego kanałowo.

Pęknięty korzeń zęba objawy 

Pęknięty korzeń czyni ząb wrażliwy na nagryzanie. Ból pojawia się w chwili zwalniania nacisku oraz przy próbie wciągania powietrza. Niekiedy dyskomfort bólowy może występować też samoistnie, bez specjalnego bodźca.

Uzębienie staje się nadwrażliwe na czynniki termiczne, czyli zimne oraz gorące pokarmy i płyny. Zwykle pęknięcia korzenia dotyczą zębów po przeprowadzonym leczeniu endodontycznym. 

Pasta do zębów GUM® SensiVital®+

Pęknięty ząb - pionowo i wzdłuż, co robić?

Najważniejszą zasadą w przypadku pękniętego zęba w pionie i w poziomie jest konieczność udania się do stomatologa. Tylko specjalista na podstawie: zgłaszanych objawów, testu na opukiwanie poziome i pionowe, badania żywotności zęba, testu na nagryzanie, sprawdzenia ruchomości pękniętego fragmentu oraz diagnostyce radiologicznej prawidłowo ustali plan leczenia.

Postępowanie terapeutyczne będzie związane z tym, ile i jakiej jakości tkanek zęba pozostało. Gdy dojdzie do oderwania się pękniętego fragmentu zęba, należy go zatrzymać i przechować w roztworze soli fizjologicznej lub własnej śliny do czasu wizyty u dentysty. Być może będzie szansa na jego doklejenie. Ważne jest by ograniczyć dotykanie okolicy, w której znajduje się pęknięty ząb.

Istnieje kilka sposobów na leczenie pękniętego zęba

Gdy dojdzie do ukruszenia i oderwania się niewielkiego kawałka, możliwe jest uzupełnienie braku za pomocą światłoutwardzalnego wypełnienia kompozytowego. Jeśli problem dotyczy zęba przedniego wykonuje się bonding. Podczas zabiegu przeprowadzana jest nadbudowa żywicą kompozytową, formowanie kształtu, a następnie polerowanie i utwardzanie zęba.

W przypadku większych uszkodzeń, stosuje się odbudowę za pomocą licówek, czyli cienkich ceramicznych płatków mocowanych cementem na zewnętrznej powierzchni zęba. Licówki wykonywane są w pracowni protetycznej na podstawie wycisku. Jest to trwałe rozwiązanie, które utrzymuje się, zależnie od materiału wykonania, nawet aż do 30 lat.

Gdy dojdzie do bardzo poważnego (dużego) uszkodzenia zęba, zaleca się koronę całkowicie zakrywającą pęknięcie lub złamanie. Takie rozwiązanie silnie wzmacnia i chroni przed utratą zęba. Jest to leczenie wymagające czasu – do chwili wykonania właściwej korony przez protetyka, pacjent nosi koronę tymczasową. Jeśli dojdzie do uszkodzenia miazgi zębowej, najpierw ząb poddawany jest leczeniu kanałowemu. 

Gdy ząb pęknie poniżej linii dziąsła, jedynym rozwiązaniem może być jego ekstrakcja. Powstałą lukę w uzębieniu należy uzupełnić. Uchroni to pozostałe zęby przed przesuwaniem. W takim przypadku stosuje się implant stomatologiczny lub most.

Czy pęknięty ząb może się zrosnąć? 

Zęby nie mają właściwości regeneracyjnych. Z tego powodu uszkodzony, pęknięty ząb nie może się zrosnąć. Aby przywrócić pierwotny wygląd uzębienia po złamaniu, ukruszeniu czy pęknięciu zęba, należy bez zbędnej zwłoki udać się na konsultację do stomatologa. Tylko interwencja dentysty rozwiąże powstały problem.

Jak dbać o higienę jamy ustnej gdy mamy skruszony ząb?

W przypadku pękniętego zęba, dbanie o higienę jamy ustnej staje się szczególnie istotne, aby zapobiec infekcjom i dalszym uszkodzeniom. Oto kilka wskazówek, które pomogą utrzymać zdrowie jamy ustnej:

1. Delikatne szczotkowanie: Należy unikać szczotkowania pękniętego zęba w miejscu pęknięcia, aby nie pogłębić uszkodzenia i nie podrażnić wrażliwego miejsca. Warto używać szczoteczki z miękkim włosiem, aby zminimalizować ryzyko podrażnień dziąseł oraz delikatnie czyścić resztę zębów.

2. Płukanie jamy ustnej: Po każdym posiłku warto płukać jamę ustną ciepłą wodą lub płynem antybakteryjnym, który pomoże usunąć resztki jedzenia i zminimalizować ryzyko infekcji. Należy jednak unikać płynów zawierających alkohol, które mogą dodatkowo podrażnić uszkodzony ząb.

3. Unikanie twardych pokarmów: Należy unikać twardych pokarmów, które mogą spowodować dalsze uszkodzenie zęba lub pogłębić pęknięcie. Warto również ograniczyć spożywanie gorących i zimnych napojów, aby uniknąć bólu wynikającego z nadwrażliwości.

4. Regularne stosowanie pasty z fluorem: Używanie pasty do zębów zawierającej fluor pomaga w ochronie przed próchnicą oraz wzmacnia szkliwo, co jest szczególnie ważne w przypadku uszkodzonego zęba. Pasta powinna być stosowana delikatnie, unikając bezpośredniego nacisku na pęknięte miejsce.

5. Natychmiastowa konsultacja ze stomatologiem: Pęknięty ząb może prowadzić do poważniejszych problemów, takich jak infekcje lub ból. Należy jak najszybciej skonsultować się ze stomatologiem, który oceni stopień uszkodzenia i zaplanuje odpowiednie leczenie, takie jak odbudowa zęba lub leczenie kanałowe.

Zadbana higiena jamy ustnej i szybka reakcja na pęknięty ząb pomagają uniknąć dalszych komplikacji i zachować zdrowie zębów.

Prezentowane powyżej treści mają za zadanie szerzenie ogólnej wiedzy na temat zdrowia jamy ustnej i nie zastępują profesjonalnej opinii lub diagnozy lekarskiej. Zawsze w przypadku problemów zdrowotnych skonsultuj się z lekarzem lub farmaceutą.