Białe dziąsła – co mogą oznaczać i jakie są tego przyczyny?
Białe dziąsła to nie tylko problem natury estetycznej. Zmiana zabarwienia dziąseł to zwykle sygnał wskazujący na toczący się proces chorobowy. Jakie mogą być przyczyny białego nalotu lub białych plam na dziąsłach? Co oznaczają białe dziąsła u dorosłych i dzieci?
Białe dziąsła u dorosłych – co oznaczają?
Fizjologicznie zdrowe dziąsła mają zabarwienie różowe. Zmiana w ich wyglądzie może świadczyć o toczącym się stanie chorobowym. Białe dziąsła nie są objawem jednoznacznie wskazującym na jedno konkretne zaburzenie. Istnieje kilka różnych schorzeń, w których przebiegu kolor dziąseł zmienia się na zauważalnie jaśniejsze. Jakie są przyczyny białych dziąseł?
Biały nalot na dziąsłach
Biały nalot na dziąsłach to nierzadko wynik zakażenia drożdżakiem Candida albicans, który odpowiada za powstawanie pleśniawek w jamie ustnej. Zwykle zmiana przyjmuje postać gęstego, grudkowatego nalotu przypominającego wyglądem zsiadłe mleko. Nie można go usunąć poprzez przecieranie palcem lub gazikiem. Występuje najczęściej na dziąsłach, języku czy podniebieniu.
W początkowej fazie infekcja nie powoduje dyskomfortu, ale bez właściwego leczenia stopniowo obejmuje coraz większy obszar jamy ustnej. Może zająć także krtań, przełyk, gardło, tchawicę czy oskrzela. Wówczas mogą się już pojawić białe, bolące dziąsła oraz trudności w swobodnym przełykaniu.
Czy wiesz, że zła kondycja dziąseł to olbrzymie zagrożenie dla zdrowia dojrzałych kobiet? Przeczytaj nasz artykuł i dowiedz się, dlaczego
Białe plamy na dziąsłach
Białe plamy na dziąsłach najczęściej są objawem wskazującym na leukoplakię, czyli schorzenie zaliczane do stanów przednowotworowych. Jest to jedno z coraz powszechniej pojawiających się schorzeń w obrębie jamy ustnej. Zmiany mogą występować w każdej jej części, choć zwykle obejmują błonę śluzową policzków w pobliżu kącików ust. Przyjmują postać białych dziąseł przy zębach z plamami niedającymi się zetrzeć z błony śluzowej.
Choroba uwidacznia się jako zmiana o gładkiej powierzchni, która zwykle nie wywołuje bólu. Leukoplakia może również objawiać się w postaci białej guzkowej zmiany ponad powierzchnią nabłonka.
Do występowania leukoplakii predysponuje kilka czynników, w tym m.in.: nałogowe palenie wyrobów tytoniowych, czynniki grzybicze lub infekcyjne. Zmiany w kolorze dziąseł o charakterze leukoplakii to także efekt częstego spożywania alkoholu w dużych ilościach (niekorzystnie oddziałuje także alkohol zawarty w płynach do płukania jamy ustnej). Zaobserwowanie białej plamki na dziąsłach u dorosłych wymaga przeprowadzenia badania histopatologicznego w celu postawienia pełnej diagnozy.
Białe dziąsła u niemowlaka lub dziecka
Zmiana barwy dziąseł z różowej na białą u niemowlaka i dziecka wskazuje z reguły na infekcję grzybiczą. W wyniku zakażenia drożdżakiem Candida albicans mogą pojawić się pojedyncze, grudkowane zmiany lub nalot obejmujący dziąsła, język czy podniebienie. Wówczas białe dziąsła u dziecka wynikają z obecności pleśniawek.
Białe dziąsła przy ząbkowaniu
Wygląd dziąseł dziecka zmienia się w trakcie wyrzynania pierwszych zębów. Początkowo zwykle stają się one mocno rozpulchnione, obrzmiałe. Dziecko zaczyna się intensywnie ślinić i często wkłada rączki do buzi. Białe dziąsła przy ząbkowaniu wskazują na ostatnią fazę przebijania się zęba ku górze. Jest to sygnał będący efektem fizjologicznego wywierania ucisku zęba na tkanki dziąseł.
Białe dziąsła po wyrwaniu zęba
W miejscu po ekstrakcji zęba powstaje rana, która ulega fizjologicznemu procesowi gojenia. W jego przebiegu, na skutek uruchomienia szeregu przemian obejmujących elementy morfotyczne oraz komórki tkanki łącznej, zmianie w widoczny sposób ulega zabarwienie dziąseł. Początkowo skrzep powstały w loży po usuniętym zębie jest koloru czerwonego. Następnie dziąsło po wyrwaniu zęba staje się białe.
Przeczytaj, jak dbać o jamę ustna po usunięciu zęba, aby uniknąć powikłań
Inne przyczyny białych bolących dziąseł
U niektórych osób, zwłaszcza chorych na cukrzycę, mogą występować białe, nieusuwalne naloty na błonie śluzowej. Może być to objaw toczącego się przewlekle liszaja płaskiego, czyli schorzenia na tle zapalnym. Wówczas pojawiają się typowe plamiste zmiany w kolorze białym na powierzchni zaczerwienionej śluzówki. Gdy dojdzie do zajęcia dziąsła, liszaj płaski przyjmuje postać złuszczającego zapalenia. Poza widocznymi zmianami zabarwienia śluzówek i dziąseł, może występować dyskomfort bólowy, zwłaszcza w trakcie spożywania pokarmów.
Bardzo blade, jasnoróżowe lub białe dziąsła zauważalne są także w przypadku obniżonego poziomu żelaza oraz rozwijającej się anemii. Białe dziąsła przy szyjkach zębów wraz z towarzyszącym silnym bólem, odsłonięciem szyjek zębowych oraz uczuciem niestabilności uzębienia to z kolei sygnał wskazujący na wrzodziejąco-martwicze zapalenie dziąseł.
Czy wiesz, jak wyglądają zdrowe brodawki międzyzębowe, a jakie zmiany powinny Cię zaniepokoić?
Pielęgnacja białych dziąseł
W przypadku problemu z białymi dziąsłami należy jak najszybciej zgłosić się do stomatologa w celu postawienia właściwej diagnozy oraz zastosowania najlepszej terapii. Może istnieć potrzeba wykonania badań dodatkowych.
Niezależnie od koloru dziąseł, należy pamiętać o konieczności codziennego przestrzegania zasad higieny jamy ustnej. W tym celu najlepiej sięgać po szczoteczkę do zębów z miękkim włosiem oraz dobrą pastę do zębów ze składnikami o działaniu ograniczającym namnażanie się patologicznej flory w jamie ustnej.
Jeśli białe dziąsła są związane z infekcją grzybiczą, dobre efekty przyniesie stosowanie preparatu specjalnie dedykowanego na pleśniawki czy afty. Użycie środka w formie żelu bezpośrednio na zmianę tworzy warstwę ochronną i zdecydowanie przyspiesza proces jej gojenia. Warto również sięgnąć po odpowiedni płyn do płukania jamy ustnej, który działa antyseptycznie oraz intensywnie wspiera regenerację tkanek. Należ także pamiętać o konieczności czyszczenie przestrzeni międzyzębowych.
Po wyrwaniu zęba widać coś białego
Jeśli po wyrwaniu zęba widać coś białego, nie musisz się tym niepokoić. To naturalne zjawisko, związane z procesem gojenia się rany po ekstrakcji. W momencie, gdy ząb zostaje usunięty, miejsce po jego wyrwaniu (czyli zębodół) wypełnia się krwią, która zaczyna tężeć i tworzyć skrzep. Rana na dziąśle zostaje w ten sposób zabezpieczona przez drobnoustrojami. Działa to w taki sam sposób, jak na przykład przy skaleczeniu i jest całkowicie naturalną reakcją organizmu na uszkodzenie.
A dlaczego widzisz coś białego w dziąśle po wyrwaniu zęba, a nie czerwony skrzep? To również ma podłoże fizjologiczne - czerwone ciałka zostają wypłukane przez gromadzącą się w jamie ustnej ślinę. Jest to naturalne zjawisko i nie ma powodu do niepokoju.
Biały skrzep po wyrwaniu zęba
Czy biały skrzep po wyrwaniu zęba to coś, czym należy się martwić? Nie, martwić się należy stanem, w którym w ogóle nie wytwarza się skrzep, przez co tworzy się stan zwany suchym zębodołem. To powikłanie poekstrakcyjne, które charakteryzuje się silnymi dolegliwościami bólowymi, obrzękiem, gorączką i wymaga wizyty w gabinecie stomatologicznym oraz podjęcia leczenia. Jeżeli po ekstrakcji wytwarza się skrzep to znaczy, że proces gojenia zaczął się prawidłowo.
Skrzep początkowo ma kolor ciemnoczerwony aż po niemal czarny. Stopniowo w miejscu rany można zaobserwować biały nalot po usunięciu zęba. Niektórzy z pewnością zaniepokoją się tym widokiem, jednak jest to całkiem normalne. Dlaczego tak się dzieje, że w jamie ustnej tworzy się biały skrzep po wyrwaniu zęba? Po kilkudziesięciu godzinach od ekstrakcji, podczas których najczęściej właśnie obserwujemy intensywny kolor skrzepu, a do tego niejednokrotnie miewamy dolegliwości bólowe. Następnie w fazie proliferacyjnej komórki skóry – fibroblasty wytwarzają włókna kolagenowe potrzebne do regeneracji tkanki łącznej. Wtedy kolor skrzepu zmienia się na białawy i dlatego mamy do czynienia z białym skrzepem, jest to jednak proces całkowicie naturalny i niezbędny do wytworzenia blizny i gojenia się rany po wyrwaniu.
Szaro – biały nalot po wyrwaniu zęba
Szaro biały nalot po wyrwaniu zęba to włóknik przypominający cienką błonkę i stanowiący naturalny opatrunek na ranę poekstrakcyjną i barierę przed drobnoustrojami. Ten nalot, na który składają się włókna kolagenowe ma za zadanie odbudować tkankę i zregenerować ją. Dlatego biały nalot w miejscu ekstrakcji lub „biały skrzep” nie powinny wzbudzać niepokoju. Biała rana po wyrwaniu zęba jest czymś zupełnie naturalnym. Po wytworzeniu się blizny, proces gojenia wcale nie jest zakończony, ale już toczy się pod spodem i w zależności od tego, którego zęba dotyczy – tyle trwa.
Najdłużej w przypadku siódemek i ósemek. Czy po wyrwaniu zęba białe dziąsło pozostanie na zawsze? Nie, po jakimś czasie wróci do swojego naturalnego koloru. Kiedy już całkiem się zregeneruje, odzyska kolor. Białe po wyrwaniu zęba – to mogą też być luźne, małe kawałki kości, szczególnie jeśli ekstrakcja była trudna – rana oczyści się samoistnie, nie można samodzielnie w nią ingerować. W ogóle należy bezwzględnie stosować się do zaleceń stomatologa, nie szorować miejsca po wyrwaniu, nie płukać go intensywnie, żeby nie wypłukać skrzepu, zrezygnować z używek, powstrzymać się od gorących potraw i napojów. Po wyrwaniu zęba nie jest wskazany duży wysiłek fizyczny przynajmniej około 24 godzin po zabiegu.
Białe dziąsło po wyrwaniu zęba
Jeśli widzisz, że dziąsło po wyrwaniu zęba zrobiło się białe, w większości przypadków to po prostu odbarwiony skrzep. Jednak czasem może się zdarzyć, że mogą być to także luźne fragmenty kości. Takie sytuacje mogą zdarzyć się, gdy mamy do czynienia z trudną ekstrakcją zęba, np. gdy ułamał się on w trakcie zabiegu.
Czy takie białe dziąsło po wyrwaniu zęba jest powodem, aby ponownie odwiedzić stomatologa? Na szczęście nie. Takie pojedyncze fragmenty i opiłki kości samoczynnie wydostaną się z zębodołu w ciągu kilku kolejnych dni. Stanowczo zabronione jest samodzielne próbowanie ich wydostania – takie próby mogą doprowadzić do uszkodzenia dziąsła i skrzepu, co może skutkować krwawieniem.
Jak długo utrzymuje się biały nalot po wyrwaniu zęba?
Biały nalot po wyrwaniu zęba jest bardzo wrażliwy przez pierwszą dobę od zabiegu, dopiero w kolejnych dniach zaczyna być twardy. Jednak trzeba dopiero trzech kolejnych tygodni, aby zaczął pokrywać się miękką tkanką. Powstaje wówczas blizna, tworząca jeszcze mocniejszą „skorupę”, pod którą przebiega dalszy proces gojenia, między innymi odbudowa uszkodzonych podczas ekstrakcji naczyń krwionośnych dziąsła.
Cały proces regeneracji zajmuje ok. sześciu miesięcy. Długość ta uzależniona jest od tego, który ząb był usuwany oraz indywidualnych cech organizmu pacjenta. Najdłużej goi się miejsce po ósemce – dlatego jeżeli szykujesz się do usunięcia zęba mądrości, musisz przygotować na dłuższą rekonwalescencję.
Aby je czas był jak najkrótszy, należy pamiętać o kilku zasadach:
- przez 24 godziny od zabiegu nie wolno pić gorących napojów, ani spożywać ciepłych dań, niewskazane jest także palenie tytoniu oraz picie alkoholu. Spożywane potrawy nie powinny być kruche, ponieważ istnieje ryzyko, że okruszki dostaną się do niezasklepionej jeszcze rany, wywołując uczucie dyskomfortu;
- przez 48 godzin od zabiegu powinno się unikać ciepłych napojów oraz gorących posiłków;
- stan zapalny może utrzymywać się nawet do pięciu dni od momentu ekstrakcji. Lekarz może zalecić zażywanie w tym okresie tabletek przeciwbólowych;
- nie należy płukać ust dopóki nie uformuje się skrzep;
- podczas szczotkowania, które możliwe jest dopiero po 12 godzinach od zabiegu, można szczotkować zęby, jednak podczas tej czynności należy starannie omijać miejsce ekstrakcji.
Gdy kilka dni po zabiegu pojawi się ból lub też będzie utrzymywać od czasu zabiegu, należy koniecznie odwiedzić stomatologa w celu kontroli zębodołu.
Ząbkowanie - białe dziąsła u niemowlaka
Najmłodsi również mogą mieć różnego rodzaju problemy stomatologiczne. Zaczynają się one już w piątym-szóstym miesiącu życia, kiedy to organizm przygotowywany jest na wyrzynanie się zębów. Gdy zaczyna się proces ząbkowania, białe dziąsła u niemowlaka to nic niepokojącego. Wręcz przeciwnie – to najlepsze świadectwo tego, że wszystko jest w jak najlepszym porządku.
Skąd się biorą te białe ślady? Otóż zęby są jeszcze schowane w dziąśle. Napierając na nie, powodują zablokowanie dopływu krwi i „blaknięcie” dziąsła. Ponieważ nie jest to przyjemne uczucie, wiąże się z rozdrażnieniem niemowlaka, jego częstym płaczem oraz ogólnym niepokojem. Ale uwaga - czasem sytuacja bywa całkowicie odwrotna, czyli dziąsła stają się czerwone. To świadczy o przebiciu tkanek przez napierające zęby.
W obydwu sytuacjach spuchnięcie dziąseł to oznaka tego, że już niewiele brakuje do momentu, kiedy ząb będzie widoczny. Po wyrżnięciu się zębów dziecko na powrót staje spokojne i powraca do właściwej sobie aktywności.
Białe dziąsła u niemowlaka z powodu pleśniawki
Zdarza się, że białe dziąsła u niemowlaka nie są związane z wyrzynaniem ząbków, a mają inną przyczynę – pleśniawkę. Jest to, niestety, dość nieprzyjemny problem, a jego źródłem są drożdżaki z rodzaju candida, dlatego mówi się nie tylko „pleśniawki”, ale również „kandydozy”. Skąd się biorą? Ich źródeł jest kilka:
- niedobory immunologiczne;
- nieprawidłowa higiena jamy ustnej;
- zmiany mikroflory jamy ustnej spowodowane przez leki, przede wszystkim antybiotyki;
- zmiany powstałe na skutek niedoboru witamin;
- zmiany powstałe na skutek niedożywienia.
Jak wygląda pleśniawka? Ma ona postać gładkiej, białej płytki, która konsystencja może kojarzyć się z mlekiem. Można ją zetrzeć (np. gazikiem), jednak pozostaje po tym zaczerwienione miejsce z punktami krwawienia.
Jak stwierdzić z całą pewnością, że ma się do czynienia z pleśniawką? Najlepszy będzie wymaz z jamy ustnej, który pozwoli na badanie laboratoryjne, jednak doświadczony pediatra lub stomatolog powinni rozpoznać ja na pierwszy rzut oka.
Jak leczyć pleśniawkę? Podobnie jak przy wielu problemach z zębami u dzieci, także tutaj najważniejsza jest regularna i dokładna higiena. Obok niej konieczne będzie leczenie miejscowe, jak korzystanie z preparatów mających na celu likwidację grzybów. Należy nimi pędzlować miejsce infekcji. W niektórych przypadkach pediatra może także nakazać stosowanie antybiotyku, który powinien przyśpieszyć kurację.
Ile czasu potrwa leczenie pleśniawek? Zazwyczaj jest to około dwóch tygodni od rozpoczęcia kuracji.
Kolor dziąsła, a zdrowie jamy ustnej
Dziąsło po wyrwaniu zęba – białe po utworzeniu się skrzepu i późniejszym odbarwieniu się go jest czymś normalnym, co nie powinno wzbudzać niepokoju. Jednak choroby dziąseł czasem objawiają się właśnie zmianą koloru. Jeśli dziąsło ma niepokojący, białawy odcień, a nie jesteś po ekstrakcji, może być to objawem toczącego się w organizmie procesu chorobowego, zakażenia grzybiczego lub nawet stanu przednowotworowego.
Czerwone lub fioletowe dziąsło przy zębie może być objawem zapalenia dziąseł, które może być spowodowane różnymi czynnikami, najczęściej niewłaściwą higieną, rozwijającą się próchnicą, zmianami hormonalnymi. Fioletowa plamka na dziąśle może być też po prostu siniakiem powstałym w wyniku zbyt mocnego szczotkowania, urazu lub gryzienia twardych pokarmów.
Czarny ząb przy dziąśle – zwykle ciemne plamy i przebarwienia powstają w wyniku osadzania się dużej ilości kamienia, niewłaściwej diety i używek. Ząb może ciemnieć także po leczeniu kanałowym lub w wyniku ubytków próchniczych. Większości problemów z zębami nie byłoby, gdyby higiena była odpowiednio przestrzegana i zachowana profilaktyka. Od czasu do czasu warto wykonać skaling lub piaskowanie, które usunie nieestetyczne ślady.
A na co dzień? Przede wszystkim szczotkowanie szczoteczką o dostosowanym do naszych potrzeb włosiu, pasty, pomagające pozbyć się płytki nazębnej – w ofercie GUM znajduje się między innymi pasta do zębów GUM PAROEX 0,12% - intensywnie myjąca i usuwająca płytkę.
Pamiętaj o stosowaniu zaleceń stomatologa i higienie
Ścisłe przestrzeganie zaleceń stomatologa oraz zachowywanie odpowiedniej higieny pozwolą Ci uniknąć komplikacji związanych z brakiem prawidłowego gojenia zębów. Ponieważ nikt nie będzie Cię kontrolować, musisz narzucić sobie samodyscyplinę. Ale za to w zachowaniu higieny jamy ustnej skutecznie wesprze Cię GUM – produkty tej marki przeznaczone do higieny jamy ustnej to środki wysokiej jakości, które pomogą w zachowaniu odpowiednich warunków do zachowania pełnego zdrowia.
A jeśli ciekawi Cię, jak długo boli po wszczepieniu implantu zęba lub skąd się biorą problemy z dziąsłami oraz jak sobie z nimi radzić, opisujemy te zagadnienia w osobnych artykułach na naszej stronie. Przeczytaj już dziś!
Prezentowane powyżej treści mają za zadanie szerzenie ogólnej wiedzy na temat zdrowia jamy ustnej i nie zastępują profesjonalnej opinii lub diagnozy lekarskiej. Zawsze w przypadku problemów zdrowotnych skonsultuj się z lekarzem lub farmaceutą.