5 oznak erozji szkliwa, których nie możesz lekceważyć

Wyjątkowo zachodzi bez udziału drobnoustrojów. Główną przyczyną jest narażenie uzębienia na kontakt z kwasami, co znacznie obniża pH w ustach. Jak rozpoznać objawy świadczące o toczącej się erozji szkliwa? Podpowiadamy! 

Czym jest erozja szkliwa i jakie ma przyczyny? 

Erozja szkliwa to proces chemiczny stopniowej utraty powierzchniowej warstwy tkanek twardych zęba bez udziału drobnoustrojów. Jest to zjawisko zachodzące w sposób przewlekły. Przyczyną odpowiadającą za tego typu zmiany w uzębieniu jest negatywne działanie kwasów, zawartych głównie w diecie. Częste spożywanie dużych ilości produktów bogatych w kwasy o pH poniżej 4,5 prowadzi stopniowo do rozpuszczenia hydroksyapatytów budujących szkliwo zębowe. Niszczy to warstwę ochronną i grozi nawet uszkodzeniem zębiny.

Najbardziej niekorzystny efekt ma picie soków owocowych (z jabłek, pomarańczy, cytryn) oraz jedzenie świeżych owoców cytrusowych, ale także rabarbaru czy wiśni. Ubytek szkliwa powoduje też duża ilość warzyw w codziennej diecie (np.: brukselki, szparagów czy szczawiu). Negatywny wpływ na zęby wykazuje również częste spożywanie napojów gazowanych (w tym izotonicznych czy energetycznych) oraz wina czy herbat owocowych. 

Powodem kwasowej erozji szkliwa może być też toczący się uogólniony proces chorobowy tj.: cukrzyca, refluks żołądkowo-przełykowy, stany z towarzyszącymi częstymi wymiotami (np.: bulimia, przewlekły alkoholizm) czy zaburzenia wydzielania śliny. Nieleczone ubytki w szkliwie powodują kaskadę niekorzystnych zmian, sprzyjając rozwojowi próchnicy, pęknięć zębów, stanów zapalnych dziąseł lub nawet utraty zęba. Proces erozji szkliwa jest, niestety, nieodwracalny. Z tego powodu ważna jest profilaktyka oraz częste, regularne wizyty kontrolne u stomatologa w celu otrzymania właściwych zaleceń przy stwierdzonej erozji szkliwa. 

Poznaj najgorsze produkty dla zdrowia Twoich zębów

Jak rozpoznać erozję szkliwa zębów? 

Istnieje kilka cech świadczących o obecności erozji szkliwa na zębach. Powstają one stopniowo w miarę postępu procesu utraty szkliwa. Staje się ono coraz bardziej miękkie i przezroczyste oraz podatne na uszkodzenia. Początkowo zmiany są dostrzegalne jedynie pod mikroskopem, a następnie zauważalne gołym okiem. Zęby zmieniają odcień i stają się matowe oraz nadwrażliwe. Nasilenie zmian zależy od długości oddziaływania czynników szkodliwych przy jednoczesnym braku zastosowania działań leczniczych.  

Żółtawe przebarwienia na zębach 

Tocząca się erozja zębów prowadzi stopniowo do uwidocznienia zębiny, która naturalnie ma kolor żółty. Powoduje to zauważalne zmiany w wyglądzie uzębienia. W miarę postępowania procesu rozpuszczania szkliwa, zęby zmieniają barwę, zyskując bardziej żółtawy odcień. Jest to jeden z widocznych, wczesnych objawów erozji szkliwa. 

Nadwrażliwość zębów 

Erozja szkliwa zębów prowadzi do odsłonięcia kanalików zębowych. Z powodu pogłębiającego się osłabienia szkliwa jego warstwa nie daje już pełnej ochrony zębów. Przez to stają się one coraz mniej odporne na działanie drażniących bodźców zewnętrznych. Najczęstszym z nich jest temperatura. Odpowiada to za występowanie nieprzyjemnych symptomów nadwrażliwości zębów, zwłaszcza pod wpływem pokarmów lub napojów bardzo gorących lub mocno schłodzonych. Podobne dolegliwości bólowe mogą pojawić się po spożyciu produktów kwaśnych, mocno osolonych lub bardzo słodkich.

Ubytek szkliwa 

Erozja szkliwa stopniowo niszczy wierzchnią warstwę ochronna zębów. Ubytki szkliwa powstające w wyniku szkodliwego działania kwasów mają dość charakterystyczny kształt i lokalizację. Zazwyczaj rozszerzają się w kierunku obwodu zęba. Są raczej płaskie o zaokrąglonych brzegach. Zęby w osłabionym miejscu stają się gładkie oraz błyszczące. Zwykle powierzchnie styczne, brzegi sieczne i części przyszyjkowe zębów są wolne od takich zmian. Problem najczęściej obejmuje zęby sieczne i przedtrzonowe na ich powierzchniach policzkowych lub przedsionkowych. Zmiany erozyjne rzadziej dotyczą trzonowców.

Pęknięcia i nietypowe ubytki w szkliwie 

Postępujący proces kwasowej erozji szkliwa powoduje znaczną utratę tkanek twardych zębów. Przyczynia się to do ich znacznego osłabienia i zwiększa ryzyko powstania pęknięć na ich powierzchni. Sprzyja to również pojawianiu się nietypowych ubytków w szkliwie. Powstają rowki w okolicy przyszyjkowej zębów oraz bruzdy i dołki na powierzchniach żujących. Zęby wówczas stają się mniej odporne na uszkodzenia mechaniczne. Wzrasta ryzyko wystąpienia ukruszeń lub pęknięć pojedynczych zębów. 

Ból zęba 

Jednym z najbardziej dokuczliwych skutków erozji szkliwa jest występowanie nagłych epizodów bólu zęba. Są one zwykle bardzo dokuczliwe. Pojawiają się w sposób nagły, niezapowiedziany. Ból zęba jest ostry, ale krótkotrwały. 

Myjesz zęby sodą oczyszczoną? Sprawdź, czy to bezpieczne dla szkliwa! 

Jak leczyć i jak zapobiegać kwasowej erozji szkliwa? 

Najlepsza formą zapobiegania procesom erozyjnym jest wyrobienie odpowiednich nawyków zmniejszających oddziaływanie niekorzystnych kwasów na uzębienie. Chodzi tu nie tylko o utrzymywanie zdrowej, zbilansowanej diety, ale także odpowiednie zachowanie higieny jamy ustnej. 

Korzystne jest częste mycie zębów po każdym posiłku z zastosowaniem odpowiedniej pasty i szczoteczki do zębów. Drobne zmiany w zachowaniu pomogą zadbać o szkliwo. Warto zatem pamiętać np.: o konieczności płukania ust wodą bezpośrednio po konsumpcji produktów obfitych w kwasy, łączeniu pokarmów kwaśnych z tymi o odczynie zasadowym, piciu napojów gazowanych przez słomkę, żuciu gumy bez dodatku cukru, myciu zębów po upływie ok. 20-30 min po zjedzeniu kwaśnych produktów. 

Jeśli dojdzie już do wystąpienia niekorzystnych zmian należy wdrożyć działania służące utrzymaniu struktur zęba. Leczenie erozji szkliwa ma na celu złagodzenie skutków powstałej nadwrażliwości zębów oraz ewentualne uzupełnienie powstałych ubytków w szkliwie za pomocą materiału światłoutwardzalnego. Pomocne jest także lakierowanie zębów. Niekiedy stosuje się korony lub licówki porcelanowe.

Erozja szkliwa - jaką pastę do zębów wybrać? 

Pasta na erozję szkliwa powinna zapobiegać powstawaniu ubytków oraz jednocześnie wzmacniać szkliwo podczas codziennego stosowania. Warto wybrać taką, która przyspiesza remineralizację zębów dzięki połączeniu fluoru i izomaltu. Ważne też, by pasta do zębów działała ochronnie na tkankę dziąseł m.in.: dzięki zawartości antyoksydantów (koenzymu Q10 i owocu granatu) czy imbiru i bisabololu o działaniu wzmacniającym. 

Regularne stosowanie dobrze dobranej pasty do zębów pozwoli na skuteczne utrzymanie zdrowia zębów i tkanek przyzębia.

Prezentowane powyżej treści mają za zadanie szerzenie ogólnej wiedzy na temat zdrowia jamy ustnej i nie zastępują profesjonalnej opinii lub diagnozy lekarskiej. Zawsze w przypadku problemów zdrowotnych skonsultuj się z lekarzem lub farmaceutą.