Nadżerki w jamie ustnej – jak leczyć bolące miejsca?
Nadżerki w jamie ustnej to nieprzyjemna dolegliwość, która znacznie ogranicza codzienne funkcjonowanie. Występują zarówno u dorosłych, jak i u dzieci, stając się źródłem znacznego dyskomfortu. Jakie są przyczyny bolesnych zmian w błonie śluzowej jamy ustnej? Jakie sposoby na leczenie nadżerek mamy do dyspozycji oraz w jaki sposób zapobiegać nadżerkom?
Jak wyglądają nadżerki w jamie ustnej?
Nadżerki w jamie ustnej to miejsca, w których doszło do uszkodzenia ciągłości jej błony śluzowej, przy czym uszkodzenie nie przekracza wszystkich warstw nabłonka wyścielającego jamę ustną. Zwykle miejsce zmienione chorobowo jest pokryte nalotem w kolorze żółto-białym. Posiada wokół jasnoczerwoną otoczkę zapalną o charakterystycznym wyglądzie. Zmiany mogą występować pojedynczo lub przyjmować postać rozlaną.
Nadżerki w ustach stanowią źródło dużego dyskomfortu bólowego, znacznie ograniczającego normalną aktywność.
Najczęstsze przyczyny nadżerek w jamie ustnej
Nadżerki w jamie ustnej to dokuczliwy problem, który może mieć bardzo różne przyczyny. Najczęściej bolesne zmiany powstają na skutek urazu mechanicznego, do którego dochodzi podczas codziennego zbyt intensywnego szczotkowania zębów. Nie jest to jednak jedyny powód uszkodzenia nabłonka jamy ustnej.
Podobny skutek może przynieść spożywanie pokarmów o ostrych, twardych krawędziach (np.: chipsów, cukierków typu landrynki) oraz nawykowe przygryzanie długopisu lub wewnętrznej powierzchni policzka.
Mechanicznemu uszkodzeniu błony śluzowej jamy ustnej sprzyja też użytkowanie niewłaściwie dopasowanej protezy zębowej, noszenie stałego aparatu ortodontycznego lub nieprawidłowe zaopatrzenie ubytku wypełnieniem o ostrych krawędziach.
Bolesne nadżerki w jamie ustnej mogą również powstać w wyniku oparzenia pokarmem o zbyt dużej temperaturze.
Przeczytaj, czym jest afta i dlaczego powstaje w jamie ustnej
Nadżerki w jamie ustnej u dzieci
Nadżerki w jamie ustnej u dzieci są dość powszechnym problemem. Zwykle do ich pojawienia się przyczynia się uraz mechaniczny spowodowany np.: wkładaniem różnych przedmiotów do ust (zabawek o ostrych krawędziach u najmłodszych czy długopisu u starszaków) lub zabiegami higienicznymi (zbyt intensywnym manewrowaniem szczoteczką podczas mycia zębów).
Niekiedy zmiany w postaci nadżerek w jamie ustnej mogą występować także w przebiegu niektórych chorób, m.in.: celiakii, zakażenia wirusem opryszczki czy owsicy (choroby pasożytniczej przewodu pokarmowego).
Leczenie ortodontyczne za pomocą stałego aparatu nazębnego również dość często powoduje uraz błony śluzowej i rozwój nadżerek u dzieci.
Jak leczyć nadżerki jamy ustnej?
Nadżerki w jamie ustnej powinny ulec wyleczeniu samoistnie w ciągu kilku dni (do kilku tygodni). Jednak z powodu wywoływania nieprzyjemnego dyskomfortu bólowego, doradza się postępowanie mające na celu doraźne zmniejszenie dolegliwości. Jak leczyć nadżerki w jamie ustnej szybko i skutecznie?
Pomocne są ziołowe płukanki, które wykazują działanie antyseptyczne oraz dają efekt osłonowy, powlekając uszkodzone miejsce na błonie śluzowej jamy ustnej. Szczególnie polecana jest w takim przypadku szałwia. Warto do przygotowywania roztworu do płukania ust zastosować także rumianek, kwiatostan lipy, kwiat czarnego bzu, kwiat malwy czarnej, ziele tymianku lub korzeń omanu.
Płukanka ziołowa nie jest jedynym sposobem, który może przynieść ulgę. Korzystnie jest sięgnąć po preparaty specjalnie stworzone do leczenia nadżerek w jamie ustnej. Do dyspozycji mamy środki, które złagodzą ból oraz zabezpieczą zmienione miejsce przed działaniem czynników zewnętrznych. Dostępne są w różnej formie, m.in.: płynu do płukania czy sprayu.
Objawy zapalenia jamy ustnej. Tych sygnałów nie możesz ignorować!
Czym smarować bolące nadżerki?
Podrażnienie błony śluzowej jamy ustnej będzie goić się szybciej, jeśli preparat zostanie nałożony dokładnie w miejscu urazu, które stanowi źródło bólu. Warto sięgnąć po preparat w formie żelu, który dzięki specjalnej końcówce tubki gwarantuje możliwość aplikacji dokładnie w miejsce nadżerki. Chroni w ten sposób odsłonięte zakończenia nerwowe, przynosząc szybką i długotrwała ulgę. Żel na nadżerki nie powinien zawierać alkoholu.
Jak zapobiegać nadżerkom w jamie ustnej?
Profilaktyka zmian w jamie ustnej wymaga przestrzegania kilku zasad.
- W przypadku leczenia ortodontycznego, warto stosować specjalny wosk ortodontyczny, który chroni przed podrażnieniami, a tym samym zapobiega owrzodzeniom jamy ustnej.
- W profilaktyce nadżerek korzyści przynosi dbałość o zbilansowaną dietę bogatą m.in.: w witaminy (A, C, E oraz z grupy B), produkty mleczne (jogurty naturalne, maślankę, kefir). Zaleca się unikanie pokarmów o ostrych krawędziach, zwłaszcza lizaków, cukierków typu landrynki, orzechy czy chipsy.
- Warto unikać palenia wyrobów tytoniowych oraz nadmiernego spożywania napojów alkoholowych, które wykazują drażniące działanie na błonę śluzową.
- Nie zaleca się stosowanie znacznej siły do dociskania główki szczoteczki do powierzchni zębów w czasie szczotkowania. Delikatne ruchy wymiatające przynoszą o wiele więcej korzyści niż intensywne mycie uzębienia, ograniczając ryzyko urazu mechanicznego. Zaleca się przy tym stosowanie szczoteczki z miękkim włosiem, która z jednej strony jest delikatna dla wrażliwych tkanek, z drugiej zapewnia dokładne czyszczenie.
W codziennej higienie jamy ustnej warto stosować dobrej jakości środki o przyjaznym składzie, przede wszystkim niezawierające alkoholu. Dobrym wyborem będą preparaty wzmacniające ochronę przed powstawaniem płytki bakteryjnej i kamienia nazębnego.
Prezentowane powyżej treści mają za zadanie szerzenie ogólnej wiedzy na temat zdrowia jamy ustnej i nie zastępują profesjonalnej opinii lub diagnozy lekarskiej. Zawsze w przypadku problemów zdrowotnych skonsultuj się z lekarzem lub farmaceutą.