Leczenie zębów w ciąży - o czym musisz pamiętać?
Zdrowe zęby to nie tylko gwarancja pięknego uśmiechu przyszłej mamy, ale także zdrowia rozwijającego się dziecka. Idealna byłaby sanacja jamy ustnej przed zajściem w ciążę. Leczenie zębów w ciąży u przyszłej mamy jest jednak możliwe, a nawet wskazane z uwagi na niekorzystny wpływ chorób zębów i przyzębia na organizm ciężarnej oraz płodu. Warto wiedzieć jak zaplanować leczenie stomatologiczne w ciąży.
Czy można leczyć zęby w ciąży?
Najlepszym momentem do przeprowadzenia pełnego leczenia stomatologicznego, czyli sanacji jamy ustnej jest zdecydowanie okres przed zajściem w ciążę. Jednak w trakcie oczekiwania na narodziny dziecka, kobieta powinna szczególnie dbać o zdrowie jamy ustnej. Regularne wizyty u stomatologa (przynajmniej raz na każdy trymestr ciąży) pozwolą na wczesne wychwycenie nieprawidłowości i właściwy dobór terapii. Gdy pojawia się nagły ból zęba w ciąży należy niezwłocznie udać się do lekarza. Po konsultacji można odpowiednio zaplanować terapię stomatologiczną. Leczenie zębów w ciąży jest możliwe i wręcz wskazane. Najlepszym okresem dla zabiegów stomatologicznych jest drugi trymestr. Długotrwałe przebywanie w pozycji leżącej może się okazać niewygodne dla kobiety w trzecim trymestrze z uwagi na ucisk żyły głównej dolnej oraz ryzyko zawrotów głowy i omdleń. Początek ciąży, czyli jej pierwsze trzy miesiące to czas, w którym ryzyko poronienia jest wysokie. Z tego powodu doradza się przełożenie, w miarę możliwości, wykonania niektórych zabiegów stomatologicznych.
Leczenie próchnicy w ciąży
Leczenie próchnicy w ciąży jest wskazane na każdym etapie rozwoju płodu. Utrzymujący się stan zapalny czy choroby zębów u przyszłych matek niekorzystnie wpływają na zdrowie kobiety, jak i dziecka. Nieleczone ubytki próchnicze zwiększają kilkukrotnie ryzyko porodu przedwczesnego. Warto zatem dbać o higienę jamy ustnej ciężarnej.
Znieczulenie u dentysty
Leczenie zęba w trakcie trwania ciąży nie może oznaczać bólu u pacjentki. Zatem u przyszłej mamy można i należy stosować środki pozwalające na uśmierzanie bólu oraz zmniejszanie stresu. Należy poinformować stomatologa o swoim stanie w celu dobrania odpowiedniego środka znoszącego dolegliwości. Preparaty zawierające artykainę są odpowiednie do miejscowego znieczulenia zęba w ciąży. Zaleca się unikania preparatów obkurczających naczynia krwionośne w celu uniknięcia ryzyka niedokrwienia mięśnia macicy. W miarę możliwości, doradza się nie stosowanie znieczulenia w trakcie pierwszego trymestru. W tym okresie niewskazane jest stosowanie podtlenku azotu z uwagi na zwiększone ryzyko poronienia.
Zatrucie zęba w ciąży
Jeśli wymaga tego aktualny stan uzębienia, pacjentki w ciąży mogą mieć przeprowadzony zabieg zatrucia zęba. Pozwoli to na zmniejszenie ostrego stanu zapalnego i przeprowadzenie dalszego leczenia. Zatrucie zęba u ciężarnej jest w pełni bezpieczne.
Leczenie kanałowe zęba w ciąży
Leczenie kanałowe zęba w ciąży to niekiedy jedyna właściwa terapia. Decyzję zawsze podejmuje stomatolog po dokonaniu oceny stanu uzębienia. Zbyt długie odwlekanie leczenia może przyczynić się do pogłębiania się stanu zapalnego nie tylko w obrębie miazgi zęba, ale jego przeniesienia na pozostałe tkanki, a nawet cały organizm. Jeśli sytuacja tego wymaga, przyszła mama może być poddana leczeniu endodontycznemu. Zaleca się jednak, by leczenie kanałowe w pierwszym trymestrze wykonywać w przypadku niecierpiącym zwłoki. W miarę możliwości, wskazane jest przełożenie terapii na późniejszy etap ciąży. Do prawidłowego opracowania kanałów zęba niezbędne jest wykonanie zdjęcia rtg, ale dobrym rozwiązaniem dla kobiet spodziewających się dziecka jest wybór gabinetu stomatologicznego wyposażonego w nowoczesny mikroskop endodontyczny lub elektroniczny endometr. Pozwala to na uniknięcie narażenia na promieniowanie rentgenowskie.
Czy wiesz, kiedy zaczyna się ząbkowanie i jak złagodzić ból dziąseł u dziecka?
Tabletki i leki na ból zęba w ciąży
Niezależnie czy lekki, przeszywający czy pulsujący, ból zęba w ciąży należy niwelować. Jak uśmierzyć ból zęba w ciąży? Najlepsze są leki zawierające paracetamol. Można je przyjmować przez cały okres 9 miesięcy. W pierwszym i drugim trymestrze dozwolone są preparaty zawierające ibuprofen, naproksen czy ketoprofen. Zawsze warto udać się po poradę do stomatologa, który doradzi właściwy środek na aktualny problem. Niekiedy konieczne może być zastosowanie antybiotyku na zęba w ciąży. Wówczas przepisuje się amoksycylinę. Przyszłe mamy powinny mieć świadomość, że nie należy nadużywać leków i stosować ich przewlekle bez konsultacji ze stomatologiem z uwagi na bezpieczeństwo płodu.
Prześwietlenie zęba w ciąży
W trakcie ciąży zaleca się unikanie narażania na promieniowanie rentgenowskie z uwagi na jego działanie teratogenne czyli uszkadzające rozwijający się płód. Jeśli jednak aktualna sytuacja tego wymaga, można zrobić zdjęcie rtg zęba w ciąży zachowując maksymalne środki ostrożności. Przede wszystkim wskazane jest wówczas wykonanie zdjęcia rtg zębowego tzw. małoobrazkowego oraz bezwzględne założenie ołowianego fartucha ochronnego na brzuch oraz kołnierza ochronnego na szyję pacjentki. W nowoczesnych gabinetach stosowane są aktualnie aparaty rtg emitujące niskie dawki promieniowania. Istnieje alternatywa dla promieniowania rentgenowskiego. Niekiedy wystarczające jest wykonanie cyfrowej wizualizacji zęba u kobiety w ciąży, co jest całkowicie nieszkodliwe dla rozwoju płodu.
Podpowiadamy, jak wybrać pierwszą szczoteczkę dla niemowlaka
Leczenie zębów na NFZ w ciąży
Kobieta ciężarna oraz w okresie połogu (do 6 tygodni po porodzie) objęta jest darmowym leczeniem stomatologicznym. Do stomatologa nie jest wymagane posiadania ważnego skierowania do specjalisty. Warunkiem otrzymania świadczenia jest okazanie zaświadczenia od lekarza potwierdzającego ciążę. Przyszła mama może liczyć na bezpłatne wykonanie również dodatkowych zabiegów gwarantowanych w ramach świadczeń finansowanych ze środków publicznych. Oznacza to, iż w placówkach mających zawarte umowy z NFZ może liczyć na nieodpłatne wykonanie większej ilości zabiegów w ramach opieki stomatologicznej niż pozostali pacjenci. Przede wszystkim, kobieta w ciąży ma zagwarantowaną wizytę stomatologiczną w dniu zgłoszenia lub najpóźniej w ciągu siedmiu dni od zgłoszenia. Warunkiem jest okazanie stosownego oświadczenia od lekarza. Warto też by kobieta przedstawiła dentyście kartę przebiegu ciąży, która uprawnia ją do otrzymania dodatkowych usług stomatologicznych w ramach umowy z NFZ. Przyszła mama u dentysty może liczyć na:
- udzielenie pomocy w przypadku nagłego bólu zęba w dniu zgłoszenia w każdej placówce mającej umowę zawartą z NFZ, a po godz. 19:00 w miejscu pełniącym dyżur doraźnej pomocy stomatologicznej.
- bezpłatne badanie lekarskie kontrolne w ciąży nie częściej niż 1 raz na kwartał, podczas gdy standardowo jest to 3 razy w ciągu roku kalendarzowego.
- leczenie kanałowe w ciąży każdego zęba obejmujące terapię do 3 kanałów w zębie, gdy pozostali pacjenci mają zagwarantowane leczenie tylko od kła do kła.
- skaling w ciąży czyli usunięcie złogów nazębnych z całego uzębienia nie częściej niż jeden raz na 6 miesięcy, gdy standardowo jest to 1 raz na 12 miesięcy.
- refundowane znieczulenie, gdy jego wykonanie połączone jest z wykonaniem innych usług gwarantowanych.
- „białe plomby” w zębach przednich górnych i dolnych (tj. od 3+ do +3, od 3- do 3). W pozostałym uzębieniu gwarantowane jest założenie plomb amalgamatowych (tzw. „szarych plomb”).
Leczenie zęba w ciąży - o czym trzeba pamiętać?
Jak wyjaśniono, leczenie zęba w ciąży jest jak najbardziej możliwe. Trzeba jednak pamiętać o kilku rzeczach. Zatrucie zęba nie jest zalecane w pierwszym i trzecim trymestrze ciąży ze względu na obawy związane z podaniem znieczulenia w strzykawce. Dlatego zazwyczaj leczenie kanałowe w ciąży przeprowadza się w drugim trymestrze. Zatrucie zęba jest możliwe bez ograniczeń w okresie karmienia piersią, ponieważ nie wpływa w żaden sposób na laktację.
Jeśli pojawiają się przebarwienia zębów, ich leczenie w ciąży jest możliwe, ale istnieją pewne kwestie, o które należy zadbać. Przede wszystkim zaleca się unikanie leczenia stomatologicznego w pierwszym trymestrze ciąży ze względu na ryzyko poronienia. Najlepszym okresem dla zabiegów stomatologicznych jest wspomniany wcześniej drugi trymestr ciąży, czyli czas od 14. do 26. tygodnia.
Leczenie zębów w ciąży w pierwszym trymestrze
Skoro optymalny do działań stomatologicznych jest drugi trymestr, czy jest w ogóle możliwe leczenie zębów w ciąży w pierwszym trymestrze? Teoretycznie tak, jednak nie zaleca się przeprowadzania wówczas żadnych działań ze względu na ryzyko poronienia. W tym okresie rozwija się i kształtuje układ narządów dziecka, dlatego należy unikać wszelkich potencjalnie szkodliwych czynników, w tym znieczulenia i inwazyjnych procedur stomatologicznych.
Ponadto długotrwałe przebywanie w pozycji leżącej podczas zabiegów stomatologicznych może być niewygodne dla kobiety w ciąży, a także zwiększać ryzyko krwawień z dróg rodnych, co również może prowadzić do poronienia. Dlatego zaleca się odłożenie większości zabiegów stomatologicznych do drugiego trymestru ciąży, który jest bardziej bezpieczny dla przyszłej mamy i dziecka.
Niestety – zęby potrafią rozboleć nieoczekiwanie. Dlatego jeśli jest Leczenie zębów w 1 trymestrze ciąży nie powinno obejmować leczenia kanałowego, ekstrakcji zębów, usuwania kamienia nazębnego, stosowania znieczulenia. Gdy pacjentka odczuwa silne bóle, które nie pozwalają jej na normalne funkcjonowanie, wówczas stomatolog powinien zastosować dopuszczalne środki uśmierzające nieprzyjemne odczucia.
Czy można leczyć zęby w ciąży? Czasami nawet trzeba
Konieczność leczenia zębów w ciąży może być czasem po prostu niezbędna. Sam okres ciąży również może powodować pewne problemy z uzębieniem – nigdy jednak nie są to poważniejsze sprawy. Istnieje wiele fałszywych przekonań na temat osłabienia zębów matki w trakcie ciąży. Jednym z najczęstszych jest wiara w to, że rozwijające się dziecko zużywa znaczne ilości wapnia, co może prowadzić do niedoboru tego składnika w zębach matki.
Podczas ciąży kobieta może odczuwać trudności ze szczotkowaniem zębów, ponieważ często tworzy się stan zapalny dziąseł. Nie tylko dlatego ważne jest, aby kobiety w ciąży dbały o zdrowie swoich zębów - bakterie mogą mieć negatywny wpływ na organizm przyszłej mamy i dziecka. Okres ciąży to także zwiększone ryzyko odkładania się płytki nazębnej i kamienia.
W przypadku konieczności leczenia zębów w ciąży, zaleca się jak najszybsze zgłoszenie się do dentysty, który dobierze odpowiednią metodę leczenia. Warto również zadbać o to, aby zęby były w pełni zdrowe w momencie zajścia w ciążę, ponieważ wykonywanie zabiegów stomatologicznych w czasie ciąży jest niewskazane, a długi pobyt kobiety na fotelu dentystycznym może negatywnie wpływać na krążenie krwi matki i dziecka.
Podsumowując: czy można leczyć zęby w ciąży? Tak. Czy można leczyć zęby w ciąży czy w ciąży można leczyć zęby ze znieczuleniem? Tu również odpowiedź jest twierdząca. Ale należy pamiętać, że najlepiej robić to w drugim trymestrze i pod rygorem nie używania środków, które mogłyby negatywnie wpłynąć na stan zdrowia matki i dziecka.
A jak rozpoznać, że coś z zębami nie tak? Przygotowaliśmy zestawienie tego, jakie występują choroby zębów - poradnik ten może Ci pomóc w szybkim zidentyfikowaniu problemu. Dowiesz się jakie ma torbiel zęba – objawy, przetoka zębowa – objawy, zapalenie okostnej zęba – objawy, odsłonięte szyjki zębowe – objawy i wiele innych.
W osobnych artykułach wyjaśniamy także, co to jest zgorzel zęba oraz co to jest próchnica zębów – objawy są groźne zarówno w ciąży, jak i normalnym stanie, dlatego przeczytaj już dzisiaj!
Prezentowane powyżej treści mają za zadanie szerzenie ogólnej wiedzy na temat zdrowia jamy ustnej i nie zastępują profesjonalnej opinii lub diagnozy lekarskiej. Zawsze w przypadku problemów zdrowotnych skonsultuj się z lekarzem lub farmaceutą.