Een mooie witte lach, wie wil het niet?

Omdat glazuur bijna doorzichtig is, bepaalt juist het tandbeen de natuurlijke kleur van de tanden. Dit is erfelijk bepaald. Soms wijkt de kleur van een enkele tand sterk af van de overige tanden. Zo kunnen hoektanden behoorlijk geler kleuren, daar deze een dikkere laag tandbeen bevatten.

Door verandering in het tandbeen of het glazuur kunnen er verkleuringen ontstaan. Er zijn verschillende oorzaken te onderscheiden, waardoor een tand een afwijkende kleur heeft ten opzichte van de oorspronkelijke gebitskleur. De oorzaken zijn onderverdeeld 3 soorten:

Uitwendige verkleuringen

• Kleurstoffen: In voedsel zitten kleurstoffen die het glazuur binnen dringen en zodoende een verkleuring veroorzaken. Te denken valt aan koffie, thee of rode wijn.
• Roken: Wanneer rook in de mond komt, zetten teer en nicotine zich vast in microscopisch kleine oneffenheden in het glazuur waardoor dit uiteindelijk gaat verkleuren. Nicotine is in principe een kleurloze stof, maar reageert met zuurstof en wordt daardoor geel, wat de vergeling verklaart.
• Tanderosie: Door het eten van zuur voedsel of het drinken van zure dranken is er kans op tanderosie. Stukje bij beetje lost het tandglazuur op en heeft dit een verkleuring van het gebit tot gevolg.

Inwendige verkleuringen

• Ouder worden: Wanneer er door de jaren heen barstjes in het glazuur ontstaan, kunnen kleurstoffen gemakkelijk in het tandbeen doordringen.
• Val of klap: Door een val of klap tegen een tand wordt het tandbeen dikker en daardoor donkerder van kleur. Als de klap of val zeer hard is geweest, kan de tand dood gaan of liever gezegd de tandzenuw afsterven. Wanneer dit gebeurt, stolt het bloed in de tand waardoor deze grijs kleurt.
• Ontwikkelingsstoornis of ziekte: Als de moeder tijdens de zwangerschap een infectie heeft opgelopen welke behandeld is met antibiotica, dan kan dit van invloed zijn op de natuurlijke kleur van het (kinder)gebit. Er kan ook een stoornis zijn geweest tijdens de in de ontwikkeling van het kindergebit.
• Vulling: Een metalen of wel ‘amalgaan’ vulling kan een verkleuring geven aan het tandbeen van de tand of kies waardoor deze zwarter oogt.  

Overige verkleuringen

• Fluoridegebruik: Het toedienden van teveel fluoride bij kinderen kan verkleuringen veroorzaken en is te herkennen aan witte vlekjes.
• Medicatie: Door bijvoorbeeld een antibioticakuur (uit de groep tetracycline) kan er sprake zijn van verkleuring. Meestal is dit slechts tijdelijk.
• Chloorhexidine: gebruik van mondspoelmiddelen die Chloorhexidine bevatten, kunnen het gebit sterk verkleuren.

Tips voor witte tanden

Wanneer de verkleuring van buitenaf komt, zal het veelal mogelijk zijn de verkleuring te laten verwijderen door een tandarts of mondhygiënist. Afhankelijk van de oorzaak en de mate van verkleuring zijn er verschillende methodes.

• Dagelijkse mondhygiëne: Een goede mondhygiëne is de basis voor een mooi en gezond gebit. Dit betekent tweemaal per dag de tanden poetsen op de juiste manier. De ruimtes tussen de tanden en kiezen dien je te reinigen met een interdentale rager of stoker. Als het gebit goed wordt verzorgd, zal de kans op (uitwendige) verkleuring kleiner zijn.
• Gebruik van whitening producten: Lichte (uitwendige) verkleuringen kunnen worden behandeld met een whitening tandpasta in combinatie met een whitening tandenborstel en/ of whitening floss.

- Deze speciale tandpasta’s bevatten vaak micro-kristallen die de natuurlijke witheid van de tanden beter herstellen dan een niet-whitening tandpasta. Tevens hebben deze tandpasta’s vaak een anti-tandsteen werking.

- Whitening tandenborstels zijn extra voorzien van een rubberen oppervlak dat een polijstend effect heeft.

- Whitening floss (met micro-kristallen) helpt om aanslag tussen de tanden te verwijderen, daar waar de tandenborstel niet bij kan.

• Tandsteen verwijderen of polijsten: Indien de verkleuring te maken heeft met tandsteen dat zich op de tanden heeft gevormd, dan is het verstandig om dit door een tandarts of mondhygiënist te laten verwijderen. Indien de tandplak nog niet zodanig is verkalkt dat er tandsteen is gevormd, zal de behandelaar het gebit polijsten. Dit is een prima eerste stap om vervolgens de natuurlijke witheid te ‘onderhouden’ met behulp van verschillende whitening producten.
• Tanden bleken: Bleken wordt gebruikt bij inwendige verkleuring van het tandbeen en glazuur. Van belang is te weten of de tand (of kies) levend of dood is. 

- Levende tand: de tand kan van buitenaf worden gebleekt met een gel op basis van bijvoorbeeld waterstofperoxide. Bij een enkele tand zal de tandarts deze isoleren en er waterstofperoxide op aanbrengen. Vervolgens wordt met een speciale lamp de werkzame stof geactiveerd.

- Dode tand: na een wortelkanaalbehandeling kan de dode tand van binnenuit worden gebleekt. De vulling wordt er gedeeltelijk uitgehaald en er wordt een bleekstof in de tand gespoten. Dan gaat er een tijdelijke vulling in die de bleekstof isoleert. Als de tand de juiste kleur heeft, gaat de bleekstof eruit en wordt er een definitieve vulling geplaatst.

• Facing of kroon: Wanneer de verkleuring te erg is en met bleken niet verholpen kan worden, is het maken van een facing of kroon een optie.  
  
  

Last but not least: ga niet zelf aan de slag met whitening kits en dergelijke. Overleg met je tandarts of mondhygiënist welke optie het best bij jouw situatie past en laat je uitsluitend door hem/haar behandelen.