Dlaczego należy czyścić przestrzenie między zębami?

Myję zęby dwa razy dziennie. Czy to wystarczy?

DOSKONAŁE PYTANIE! Niestety, odpowiedź brzmi nie...

Kiedy myjesz zęby, myjesz zewnętrzne, wewnętrzne i żujące powierzchnie, często nawet o tym nie myśląc. Dzięki temu można skutecznie usuwać jedzenie między zębami… a przynajmniej tak się może wydawać. Ale co z przestrzeniami między zębami? Zgadza się, zęby mają w sumie pięć powierzchni, z których trzy są widoczne i łatwo dostępne dla szczoteczki do zębów, a dwie nie.

Po jedzeniu lub piciu resztki jedzenia i cukry mogą pozostawać w jamie ustnej. Tym bardziej między zębami, gdzie czyszczenie tradycyjną szczoteczką do zębów jest trudne. To, że nie widzisz swoich przestrzeni międzyzębowych, nie oznacza, że nie wymagają czyszczenia. W rzeczywistości zasługują na tyle troski i uwagi, co pozostałe powierzchnie zębów.

Dlaczego? Ponieważ jedzenie wchodzi między zęby, a tam następuje proces ich powolnego rozkładu. Efekt?

Wszelkie resztki jedzenia, które utknęły między zębami, przyczyniają się do powstawania płytki nazębnej. Płytka nazębna tworzy się, gdy bakterie i produkowane przez nie odpady, resztki jedzenia i ślina, łączą się w biofilm [1]. Ten bladożółty i lepki osad osadza się na całej powierzchni zęba, w szczególności między zębami. Jeśli nie usuniesz płytki nazębnej, będzie ona ulegać zwapnieniu i przekształci się w kamień nazębny - ciemniejszy i znacznie twardszy osad - który może być usunięty jedynie przez stomatologa lub higienistkę [2]. Ten zewnętrzny osad ułatwia nowym bakteriom i pokarmom przyleganie do powierzchni zęba, przyczyniając się do dalszego tworzenia płytki nazębnej [3].

Nie czyszcząc przestrzeni między zębami, narażasz swoje zdrowie jamy ustnej na niebezpieczeństwo.

Ponadto trzeba zauważyć, że jeśli w zębach są dziury, również do nich mogą dostać się pozostałości pokarmów. Jak usunąć resztki jedzenia z dziury po zębie? Skutecznym sposobem jest w takiej sytuacji płukanie jamy ustnej. Należy o tym koniecznie pamiętać, ponieważ gdy pozostaną resztki jedzenia w dziurze po zębie, może prowadzić to do infekcji oraz pojawienia się stanów zapalnych.

Co się stanie, jeśli nie wyczyszczę przestrzeni międzyzębowych?

Ktoś może zaoferować Ci miętówkę!

Nieświeży oddech, znany również jako halitoza, jest jednym z wielu skutków występowania płytki nazębnej. W rzeczywistości zła higiena zębów jest jedną z głównych przyczyn nieświeżego oddechu [4]. Jeśli nie pozbędziesz się resztek jedzenia i bakterii, zwłaszcza spomiędzy zębów, jedzenie zacznie się rozkładać, powodując nieprzyjemny zapach [5]. Płytka nazębna, oprócz tego, że powoduje nieświeży oddech, może wpływać na wygląd zębów. Z powodu jej nagromadzenia zęby mogą zacząć wyglądać na żółte, a kwasy zawarte w płytce nazębnej mogą niszczyć szkliwo, powodując powstawanie plam i próchnicy na powierzchni zębów. Codzienne czyszczenie przestrzeni między zębami może być bardzo pomocne w zapobieganiu tego rodzaju problemom.

Tworzysz idealne warunki dla chorób dziąseł i dalszych komplikacji

Te małe ukryte przestrzenie między zębami mogą w rzeczywistości przyczyniać się do wielu szkód w Twojej jamie ustnej. W rzeczywistości jest to doskonała kryjówka dla resztek jedzenia i bakterii. Jeśli nie będziesz ich aktywnie usuwać, będą się tam gormadzić i tworzyć płytkę nazębną. Płytka ta może uszkodzić zęby, potencjalnie powodując próchnicę [7] i nadwrażliwość [8], ale ma również poważne konsekwencje dla zdrowia dziąseł. Bakterie zawarte w płytce nazębnej uwalniają bowiem toksyny [9], które mogą powodować choroby dziąseł.

Ponieważ płytka nazębna gromadzi się wokół linii dziąseł, toksyny te mogą łatwo wejść w kontakt i przeniknąć do tkanki dziąseł, w konsekwencji podrażniając je i powodując stan zapalny [10]. Jest to znane jako zapalenie dziąseł, choroba dziąseł we wczesnym stadium [11], i dotyka do 90% dorosłych na całym świecie [12], w zależności od dokładnej definicji. Objawy obejmują tkliwość, obrzęk i/lub krwawienie podczas czyszczenia między zębami [13].

Nie czyszcząc przestrzeni między zębami, kładziesz fundamenty pod tego typu problemy. Zanim się obejrzysz, resztki jedzenia i bakterie między zębami zamieniają się w płytkę nazębną, uszkadzając dziąsła i zęby. Dobra wiadomość jest taka, że możesz poradzić sobie z zapaleniem dziąseł i odwrócić jego skutki dzięki odpowiedniej pielęgnacji jamy ustnej, która obejmuje codzienne czyszczenie przestrzeni między zębami [14].

Jeśli nie podejmiesz przeciwdziałań, zapalenie dziąseł może przerodzić się w zapalenie przyzębia, które również zostało powiązane z ogólnym stanem zdrowia [15]. Ta poważna forma choroby dziąseł wiąże się z utratą kości i tkanek wokół zębów [16]. Przewlekły stan zapalny powoduje, że dziąsła odrywają się od zęba i tworzą kieszonki, które mogą ulec zakażeniu [17]. Gdy infekcja rozprzestrzenia się poniżej linii dziąseł, aktywowany jest system odpowiedzi immunologicznej organizmu. W połączeniu z toksynami bakteryjnymi, ta reakcja immunologiczna może spowodować rozpad kości i tkanek podtrzymujących zęby [18]. Kiedy tak się stanie, konieczna jest profesjonalna interwencja w celu zatrzymania postępu choroby i zapobieżenia utracie zębów [19].

Gdy dziąsła ulegają uszkodzeniu, nie są już w stanie tworzyć bariery dla szkodliwych bakterii, którym łatwiej jest przedostać się do krwiobiegu i przemieszczać do innych części ciała. Tutaj mogą wywołać stan zapalny i narazić Cię na ryzyko rozwoju lub pogłębienia chorób ogólnoustrojowych, takich jak cukrzyca, choroby serca i udar [20]. Dbając o zdrowie jamy ustnej, pomagasz również chronić swój ogólny stan zdrowia [21].

A co robić, gdy czujesz nieprzyjemny ucisk między zębami? Może to być spowodowane różnymi czynnikami, takimi jak problemy z dziąsłami, ubytki w zębach, nadwrażliwość zębów lub nawet choroby przyzębia. W takiej sytuacji zaleca się skonsultowanie z dentystą, który może profesjonalnie ocenić przyczynę ucisku i zalecić odpowiednie leczenie.

Jak zacząć przygodę z czyszczeniem przestrzeni międzyzębowych?

Proste kroki do ustanowienia pełnej rutyny

Jak prawidłowo oczyścić przestrzenie międzyzębowe? Kluczem jest tutaj przyjęcie małych, łatwych nawyków, które łatwo wpasują się w Twoje codzienne życie, aby pomóc Ci ustanowić codzienną rutynę. Oznacza to wybranie metody, która jest dla Ciebie najlepsza. Na przykład, jeśli uważasz, że nitkowanie jest trudne, możesz spróbować użyć innego narzędzia. Co powiesz na szczoteczkę międzyzębową? O ile nie masz bardzo wąskich przestrzeni międzyzębowych, udowodniono, że szczoteczki międzyzębowe są skuteczniejsze niż nić dentystyczna w usuwaniu płytki nazębnej spomiędzy zębów [22]. Szczoteczki międzyzębowe z gumowymi końcówkami są zdecydowanym ulubieńcem większości, ponieważ są naprawdę łatwe w użyciu i przyjemne w dotyku - nawet masują dziąsła!  Wiele osób ma trudności z czyszczeniem przestrzeni między tylnymi zębami. Jeśli tak jest w Twoim przypadku, spróbuj użyć szczoteczki międzyzębowej z wygiętą szyjką, aby ułatwić sobie dotarcie w najtrudniej dostępne miejsca.

Szczoteczka interdentalna sprawdzi się, aby usunąć jedzenie pod dziąsłem. W sytuacji wyrywanego zęba należy zachować szczególną ostrożność w oczyszczaniu rany. Jeśli obawiasz się, że pozostaną resztki jedzenia w dziąśle po wyrwaniu, wówczas nie jest zalecane używanie szczoteczki do ich usunięcia. Nawet miękkie włosie może podrażnić ranę. W takiej sytuacji, aby mieć pewność, że nie pozostanie gnijące jedzenie w zębie, zaleca się użyć płynu do płukania jamy ustnej.

Wracając do szczoteczek -  wybór odpowiedniego rozmiaru sprawi również, że czyszczenie przestrzeni międzyzębowych będzie o wiele łatwiejsze i bardziej komfortowe. Szczoteczka powinna bez problemu wchodzić pomiędzy zęby - jeśli musisz użyć siły to znak, że należy sięgnąć po mniejszy rozmiar szczoteczki. Wszystkie nasze szczoteczki międzyzębowe są dostępne w różnych rozmiarach, więc możesz znaleźć idealny rozmiar dla siebie. Jeśli Twoje zęby są naprawdę ciasno stłoczone, dobrym rozwiązaniem może być również delikatna nić dentystyczna.

RÓB TO CODZIENNIE!

Niezależnie od tego, czy wolisz używać szczoteczki międzyzębowej czy nici dentystycznej, lub też kombinacji obu, ważne jest, aby czyścić przestrzenie między zębami każdego dnia przed szczotkowaniem. Jeśli trzymanie się tej rutyny jest trudne, możesz spróbować trzymać swoją szczoteczkę międzyzębową lub nić dentystyczną obok szczoteczki do zębów, aby Ci o tym przypominała. Jeśli szukasz również szybkiego i łatwego sposobu na pozbycie się kawałków jedzenia, które utknęły między zębami w ciągu dnia, istnieje kilka świetnych rozwiązań, które można zastosować w podróży. Upewnij się również, że dwa razy w roku odwiedzasz swojego lekarza stomatologa w celu profesjonalnego czyszczenia i spersonalizowanej opieki.

Zachowaj zdrowie i chroń swoje dziąsła i zęby przed płytką nazębną w 360° 

1. Ukryte przestrzenie międzyzębowe są punktem zapalnym dla płytki nazębnej i resztek jedzenia. Upewnij się, że czyścisz przestrzenie między zębami co najmniej raz dziennie, używając szczoteczki międzyzębowej, gumowego czyścika lub nici dentystycznej. 

2. Z czasem płytka nazębna może zwiększyć ryzyko rozwoju poważniejszych schorzeń ogólnoustrojowych, takich jak choroby serca i udar mózgu. Może również pogorszyć istniejące schorzenia, takie jak cukrzyca. Im lepiej chronisz zdrowie jamy ustnej, tym lepiej chronisz swoje zdrowie ogólne. Poprzez codzienne szczotkowanie, czyszczenie przestrzeni między zębami i płukanie zębów dbasz o oba te elementy!

3. Jeśli płytka nazębna pozostanie nietknięta, w końcu zamienia się w kamień nazębny, który może być usunięty tylko przez profesjonalistę. Odwiedzaj swojego dentystę lub higienistkę co najmniej dwa razy w roku, aby uzyskać spersonalizowaną opiekę i profesjonalne czyszczenie.

Coś wbiło się w dziąsło – co robić?

Jak rozpoznać, że coś wbiło się w dziąsło? Daje o tym znać ból dziąsła między zębami po jedzeniu. Gdy tak się stanie, ważne jest ostrożne postępowanie, aby uniknąć dalszych urazów. Oto kilka kroków, które można podjąć w takiej sytuacji:

• delikatne płukanie ust: można spróbować delikatnie płukać usta letnią wodą, co jest najprostszym i najbezpieczniejszym sposobem na to,  jak wyciągnąć jedzenie z dziąsła;
• unikanie nacisku: należy unikać naciskania lub prób usuwania przedmiotu z dziąsła za pomocą ostro zakończonych narzędzi, aby nie pogorszyć sytuacji;
• konsultacja z dentystą: jeśli coś wbiło się głęboko lub powoduje dyskomfort, zaleca się natychmiastową konsultację z dentystą, który może profesjonalnie ocenić sytuację i podjąć odpowiednie kroki. Każdy stomatolog zna wiele sposobów na to, jak wyjąć coś spomiędzy zębów.

Najważniejsze to nie wpadać w panikę – gdy odczuwa się nieprzyjemne uczucie czegoś między zębami, należy ostrożnie „wyczuć” to miejsce czubkiem języka, aby dokładnie zidentyfikować lokalizację źródła problemu.

Co robić, jeśli jedzenie wchodzi między zęby i boli?

Sytuację, w której jedzenie wchodzi między zęby i boli, trudno zaliczyć do komfortowych. Niestety, może zdarzyć się w każdej chwili. Ale dlaczego w ogóle pojawiają się resztki jedzenia między zębami?

Może być to spowodowane różnymi czynnikami, takimi jak ubytki w zębach lub nadwrażliwość zębów. W takiej sytuacji ważne jest, aby skonsultować się z dentystą, który może profesjonalnie ocenić przyczynę bólu i zalecić odpowiednie leczenie. Pamiętaj, że ból zęba podczas jedzenia może być sygnałem, że należy jak najszybciej zająć się tą kwestią, aby uniknąć dalszych powikłań. 

Jeśli nie jest to wbite jedzenie w dziąsło, można spróbować czyszczenia zębów nicią dentystyczną lub szczoteczką międzyzębową (w osobnym tekście wyjaśniamy, co to jest czyszczenie interdentalne). Ale uwaga  - jeśli ból jest powiązany z konkretnymi zębami, może to wskazywać na obecność ubytków w zębach, dlatego wizyta u dentysty jest kluczowa w celu ustalenia przyczyny bólu i podjęcia odpowiednich działań leczniczych.

W przypadku nadwrażliwości zębów, która może powodować ból podczas jedzenia, istnieją specjalne produkty do higieny jamy ustnej, które mogą pomóc w łagodzeniu tego dyskomfortu. 

Przeczytaj także nasz tekst: 4 oznaki zdrowych brodawek międzyzębowych.

Prezentowane powyżej treści mają za zadanie szerzenie ogólnej wiedzy na temat zdrowia jamy ustnej i nie zastępują profesjonalnej opinii lub diagnozy lekarskiej. Zawsze w przypadku problemów zdrowotnych skonsultuj się z lekarzem lub farmaceutą.