Tanderosie

Wat is tanderosie?

Maar weinig mensen weten dat naast veel suiker in frisdrank en vruchtensap zuur net zo schadelijk voor het gebit is. Het gedurende de dag geregeld drinken van frisdrank of vruchtensapjes maakt het tandglazuur zwak. Wanneer door herhaalde blootstelling aan (hoge doseringen van) zuur het tandglazuur oplost, noemen we dat tanderosie.

In tegenstelling tot cariës (gaatjes), is tanderosie geen ziekte en wordt het niet veroorzaakt door bacteriën. Het ontstaat wanneer zuur het harde gedeelte van de tand oplost. In een vroeg stadium haalt zuur de bovenste laag van het tandglazuur weg. In een verder gevorderd stadium kan het zachtere dentine (tandbeen), dat onder het tandglazuur ligt, bloot komen te liggen of zelfs doordringen tot de zenuw van de tand. Als het glazuur eenmaal beschadigd of weg is, komt het niet meer terug.

Aantal oorzaken van tanderosie op een rij

• Herhaalde en/of langdurige blootstelling aan zuren.
Als je de hele dag door suiker- en/of zuurhoudende voeding of dranken consumeert, dan heeft de mond geen tijd om de zuurgraad te neutraliseren.

• Medisch
Sommige mensen hebben weinig speeksel in de mond om de zuurgraad te neutraliseren. Bijvoorbeeld door aanleg of als gevolg van medicijngebruik.

• Ziekte of complicaties
Wanneer iemand door maagklachten of zwangerschap (vaker) moet overgeven en de maaginhoud (maagzuur) terugkomt in de mond.

• Lifestyle
Hierbij valt te denken aan roken, stress, alcohol en drugs.

pH-waarde als graadmeter

Het zuurgehalte wordt uitgedrukt in de pH-waarde. De pH-schaal meet een zuurgraad die varieert van één (zeer erosief) tot zeven (neutraal) en 13 (zeer alkalisch). Hoe lager de pH, hoe zuurder (erosiever) de drank. Veel dranken hebben een hoog zuurgehalte en spelen daarom een belangrijke rol bij tanderosie.

Frisdrank

Frisdranken hebben een lage pH-waarde in sommige gevallen wel 2,4. Ze kunnen een relatief hoge dosering bevatten van één van de volgende voedingszuren: fosforzuur (E338), natriumcitraat (E331), citroenzuur (E330) en kaliumtartraten (336). Ook ‘gezonde’ drankjes als sinaasappelsap en appelsap hebben een hoog zuurgehalte (pH-waarde van 5,5 of lager).

Zero of dieet frisdrank

Suikervrije varianten van frisdranken worden gepromoot als gezondere alternatieven. Maar hoewel suiker niet op de ingrediëntenlijst voorkomt, blijven de zure toevoegingen hetzelfde. Uit onderzoek blijkt dat gesuikerde en suikervrije frisdranken gelijke mate van tanderosie veroorzaken.

Wijn

Met een pH-waarde van drie, is wijn ook zeer zuur en potentieel erosief. Om van wijn te genieten en tanderosie te voorkomen, is ‘drink met mate’ het juiste advies.

Koffie en andere cafeïne houdende dranken

Cafeïne verhoogt de kans op tanderosie door vermindering van de speekselproductie.

Sportdranken

Tandartsen en dentale onderzoekers maken zich steeds meer zorgen over een
mogelijk verband tussen sportdranken en tanderosie. Deze bezorgdheid is gebaseerd
op een onderzoek waaruit blijkt dat sporters een hoger dan gemiddelde mate van
tanderosie vertonen. Dit is mogelijk het gevolg van drinken van zure sportdranken
tijdens en na het sporten. Juist op zo’n moment heeft iemand weinig speeksel in de
mond en zal het effect van de zure sportdrank extra groot zijn.

Advies voor een gezonde mond

Tanderosie verhoogt het risico op cariës. Het is dus belangrijk om de erosie zo
vroeg mogelijk te ontdekken. Beter nog is proberen om tanderosie te voorkomen.
Hieronder een aantal manieren voor het effectief verminderen en neutraliseren van
de impact van zure dranken op tanden:

• Beperk het aantal eet- en drinkmomenten tot 7 per dag. Hierdoor heeft de mond de kans om de natuurlijke balans te herstellen.

• Drink zoveel mogelijk water, thee of melk zonder suiker. Ook yoghurt en karnemelk zijn prima, daar deze calcium bevatten en het zuur afbreken.

• Als je zure dranken drinkt, voeg (indien mogelijk) water toe. Het water is nodig om het zuur te verzwakken. Het nuttigen van een zure drank kan ook beter tijdens de maaltijd, omdat tijdens het eten de speekselproductie zal verhogen.

• Poets twee maal per dag met een fluoride tandpasta. Fluoride versterkt het tandglazuur en biedt op die manier beter weerstand tegen zuur.

• Poets de tanden niet direct na het eten of drinken van zure dranken of voedingsmiddelen, maar wacht ongeveer één uur met poetsen. Direct na het eten of drinken is het tandglazuur zacht en kan gemakkelijk worden weggepoetst. Een uur na een maaltijd heeft de natuurlijke balans in de mond zich herstelt en kun je (veilig) poetsen.

• Nuttig ’s nachts en voor het slapengaan geen zure consumpties

• Stimuleer de aanmaak van speeksel door te kauwen op suikervrije kauwgom (met xylitol)